مهاجرت افراد دارای معلولیت به کشورهای توسعه یافته همواره یکی از گزینههای رایج برای بهبود وضعیت زندگی این افراد به شمار میرود. کشور آلمان با برخورداری از نظام رفاه اجتماعی پیشرفته و ارائه حمایتهای گسترده از معلولین، یکی از مقاصد اصلی مهاجرت این گروه محسوب میشود. در این مقاله به بررسی شرایط، فرصتها و چالشهای پیش روی معلولینی که قصد مهاجرت به آلمان را دارند، خواهیم پرداخت. ابتدا قوانین آلمان در خصوص ممنوعیت تبعیض علیه معلولین و سیاستهای حمایتی دولت از این افراد تشریح میشود. سپس شرایط و الزامات اخذ ویزای کار و اقامت برای معلولین خارجی، و همچنین خدمات درمانی، توانبخشی، آموزشی و اشتغال مرتبط با مهاجرت معلولین به آلمان مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
قوانین و مقررات مهاجرت افراد معلول به آلمان
مهاجرت معلولین به آلمان با توجه به قوانین و مقررات خاصی که این کشور در نظر گرفته است، امکانپذیر است. در آلمان، افراد معلول به عنوان افرادی “به ویژه آسیبپذیر” شناخته شده و مستحق حقوق ویژهای هستند. این حقوق شامل امکان استفاده از مراکز اقامتی ویژه و دسترسی به مراقبتهای پزشکی مناسب است. همچنین، در مواردی که نیاز به مراقبتهای پزشکی منظم وجود دارد و این خدمات در کشور مبدأ قابل دسترس نیستند، ممکن است ممنوعیت اخراج ملی از سوی دفتر فدرال مهاجرت و پناهندگان (BAMF) صادر شود که به فرد معلول اجازه میدهد تا برای یک سال اقامت داشته باشد.
علاوه بر این، معلولین میتوانند درخواست کارت “Schwerbehindertenausweis” یا “کارت معلولیت” را ارائه دهند. این کارت به آنها امکان استفاده از حمایتهای دولتی را میدهد. در صورتی که فرد معلول به دلیل معلولیت خود نمیتواند کار کند، ممکن است بتواند اقامت دائمی دریافت کند، به شرطی که بتواند ناتوانی خود را با مدارک پزشکی اثبات کند. مهاجرت به آلمان این فرصت را به معلولان میدهد تا بتوانند از یک زندگی شاد در این کشور برخوردار باشند. از همین رو بهتر است که با کمک دفتر مهاجرتی صباویزا برای این موضوع اقدام کنید.
فرآیند اخذ ویزای آلمان برای افراد معلول در آلمان
فرآیند اخذ ویزای آلمان برای افراد معلول شامل چندین مرحله مهم است. اولین گام، تحقیق و درک الزامات خاص مربوط به افراد معلول است. این ممکن است شامل ارائه مدارک پزشکی دقیق که شرایط فرد و نیازهای او را توضیح دهد، اثبات توانایی مالی و داشتن بیمه سفر باشد. در صورت نیاز به کمک در فرآیند درخواست، میتوان از خدمات ویزایی که تجربه کمک به افراد معلول در این زمینه دارند، استفاده کرد.
به دلیل نیاز به بررسیهای اضافی و فراهم کردن تسهیلات، زمان پردازش درخواست ویزا برای افراد معلول ممکن است طولانیتر باشد. بنابراین، مهم است که برنامهریزی سفر به درستی انجام شود و درخواست ویزا خیلی زودتر از زمان مورد نظر برای سفر تکمیل و ارسال شود. تمامی مدارک لازم باید به دقت تکمیل و ارائه شوند تا فرآیند درخواست به خوبی پیش رود.
شرایط مهاجرت معلولان به آلمان
آلمان یکی از کشورهای پیشرو در حوزه رفاه اجتماعی و حمایت از افراد دارای معلولیت است. قوانین آلمان تبعیض علیه معلولین را ممنوع اعلام کرده و سیاستهای گستردهای برای حمایت مالی، اجتماعی، آموزشی و اشتغال این افراد اتخاذ نموده است. معلولین خارجی نیز میتوانند با رعایت شرایطی برای زندگی و کار به آلمان مهاجرت کنند.
از جمله مهمترین شرایط مهاجرت معلولین به آلمان میتوان به داشتن اقامت قانونی و ویزای کار، ارائه مدارک پزشکی مبنی بر نوع و شدت معلولیت، اثبات توانایی انطباق با شرایط زندگی و کار در آلمان، داشتن بیمه درمانی کافی، تامین مخارج مالی اولیه اقامت، مهارتهای شغلی یا تحصیلی مرتبط، آشنایی با زبان آلمانی و مواردی از این قبیل اشاره کرد. البته در صورت داشتن شرایط خاص پزشکی یا نیازمندیهای ویژه، مقررات انعطافپذیرتری نیز اعمال میشود. با وجود سختگیریهایی در فرایند مهاجرت، آلمان شرایط نسبتاً مناسبی برای زندگی و فعالیت افراد دارای معلولیت فراهم کرده است.
دسترسی به مراقبتهای بهداشتی برای معلولین در آلمان
دسترسی به مراقبتهای بهداشتی برای معلولین در آلمان تحت یک سیستم پیچیده و کامل صورت میگیرد. ساختار بهداشت و درمان در آلمان بر اساس سیستم بیمه اجباری است که تقریباً تمام جمعیت را پوشش میدهد. این سیستم شامل بیمه سلامت قانونی و خصوصی است. افراد معلول میتوانند از خدمات بهداشتی و درمانی مختلفی برخوردار شوند که شامل مراقبتهای پیشگیرانه، درمانهای بستری و سرپایی، خدمات دندانپزشکی، داروهای تجویزی و خدمات توانبخشی است.
کمیته مشترک فدرال که تحت نظر وزارت بهداشت فدرال قرار دارد، خدماتی را که باید توسط بیمههای بیماری پوشش داده شوند، تعیین میکند. این کمیته همچنین معیارهای کیفیت را برای ارائهدهندگان خدمات تعیین میکند و ظرفیت مراقبت سرپایی را کنترل میکند. به علاوه در آلمان، انجمنهای منطقهای پزشکان متعهد به بیمههای بیماری موظف هستند که دسترسی به خدمات سرپایی برای تمام تخصصها در مناطق شهری و روستایی را تضمین کنند. بنابراین معلولین در آلمان میتوانند انتظار دسترسی به یک سطح بالای مراقبتهای بهداشتی را داشته باشند که بخش مهمی از سیستم اجتماعی پشتیبانیکننده در این کشور است.
دسترسپذیری و حملونقل عمومی برای معلولین
دسترسی به حملونقل عمومی برای معلولین در آلمان به شیوههای مختلفی فراهم شده است، اگرچه همچنان با چالشهایی روبرو است. سیستمهای حملونقل عمومی مانند مترو (U-Bahn) و قطار شهری (S-Bahn) در برلین در بسیاری از ایستگاهها برای استفاده معلولین با ویلچر دسترسپذیر هستند اما همه ایستگاهها دارای امکانات دسترسی برای ویلچر نیستند. شهر برلین دارای سیستم گستردهای از اتوبوسها و ترامواها است که همه آنها برای استفاده معلولین با ویلچر دسترسپذیر هستند و فضای اختصاصی برای ویلچر دارند. از همین رو مهاجرت معلولین به آلمان گزینه فوقالعادهای محسوب میشود.
با این حال برنهارد اندرس، یکی از معلولان و عضو تیم متخصصان گردشگری انجمن ملی کمک به معلولین جسمی آلمان، تجربهاش را در مورد مسافرت در آلمان و دشواریهای پیدا کردن اطلاعات مربوط به موانع ساختاری در هتلها و خانههای تعطیلات به اشتراک گذاشته است. او میگوید که گاهی اوقات هتلها ادعا میکنند که برای معلولین مناسب هستند اما وقتی به آنجا میرسد، ممکن است در حمام ویلچر جای نگیرد یا با پله روبرو شود. با وجود اینکه در آلمان برچسب “گردشگری برای همه” برای ارائه گزینههای گردشگری دسترسپذیر ایجاد شده است، هنوز راه زیادی برای دستیابی به زیرساختهای گردشگری کاملاً دسترسپذیر در سراسر کشور وجود دارد.
فرهنگ و نگرشها نسبت به معلولیت در آلمان
فرهنگ و نگرشها نسبت به معلولیت در آلمان به مرور زمان تغییر کرده و به سمت پذیرش و ادغام بیشتر حرکت کرده است. از دهههای گذشته، جنبشهای حقوق معلولین در آلمان برای رسیدن به اهدافی مانند خودمختاری، مبارزه با تبعیض و برابری تلاش کردهاند. این جنبشها با اقداماتی چون تظاهرات و کمپینهای آگاهیبخشی، به ترویج فرهنگ پذیرش و حمایت از حقوق معلولین کمک کردهاند. به عنوان مثال، در سال ۱۹۸۰ پس از یک رای دادگاه که جنجال زیادی ایجاد کرد، تظاهراتی در فرانکفورت با حضور هزاران نفر برگزار شد که توجه زیادی را به مسئله تبعیض علیه معلولین جلب کرد.
با این حال، همچنان چالشهایی در زمینه دسترسی و فرصتهای برابر برای معلولین وجود دارد. برخی از ساختمانهای قدیمی و مناطق روستایی در آلمان هنوز کاملاً دسترسپذیر نیستند، که این امر میتواند برای معلولین محدودیتهایی ایجاد کند. دولت آلمان در تلاش است تا با ارتقای دسترسپذیری در اماکن عمومی و وسایل حملونقل این مشکلات را حل کند. علاوه بر این، سازمانهای مختلفی در آلمان وجود دارند که برای ترویج حقوق و رفاه معلولین فعالیت میکنند و نقش مهمی در مبارزه برای برابری و ادغام دارند. این سازمانها به طور فعال در تلاشهای خود برای پیشبرد حقوق و کرامت معلولین هستند.
حقوق و مسئولیتهای قانونی معلولین در آلمان
در آلمان، حقوق و مسئولیتهای قانونی معلولین به خوبی تعریف شدهاند و از طریق چندین قانون و مقررات حمایت میشوند. برای مثال افراد معلول برای دریافت حمایتهای دولتی باید برای کارت معلولیت (Schwerbehindertenausweis) ثبت نام کنند. این کارت تنها به افرادی با معلولیت شدید (درجه معلولیت 50 یا بالاتر) اعطا میشود و برای درخواست آن نیاز به ارائه فرمهای مربوطه و مدارک پزشکی به اداره بازنشستگی محلی است. این کارت به افراد معلول امکان استفاده از حمایتهای دولتی را میدهد و حتی افرادی که هنوز در مراحل پناهندگی قرار دارند یا دارای وضعیت اقامت موقت هستند، میتوانند برای دریافت آن اقدام کنند. از همین رو مهاجرت معلولین به آلمان دارای ضوابط خاص خود خواهد بود.
همچنین قوانین کاری در آلمان حمایتهایی را برای افراد معلول در محیط کار فراهم میکنند. کارفرمایان ملزم هستند تا در محیط کار تسهیلات لازم برای افراد معلول را فراهم کنند و ممکن است برای این منظور از کمکهای مالی دولتی بهرهمند شوند. افراد معلول از تبعیض در محیط کار محافظت میشوند و در صورت وقوع تبعیض، کارفرما مسئول جبران خسارت و پرداخت غرامت است. علاوه بر این، کارفرمایان میتوانند برای استخدام افراد معلول در دورههای آزمایشی و کارآموزی درخواست جبران خسارت کنند و تشویق میشوند تا از قوانین ضد تبعیض در محیط کار پیروی کنند.
راهنمایی برای خانوادههای معلولین مهاجر
برای خانوادههای معلولین مهاجر در آلمان، راهنماییهای مختلفی برای کمک و حمایت موجود است. مراکز مشاوره مختلفی در آلمان وجود دارند که به معلولین مهاجر و خانوادههای آنها کمک میکنند. این مراکز خدمات مشاورهای متنوعی از جمله برای امور مربوط به مهاجرت، حقوق پناهندگی و مسائل قانونی ارائه میدهند. همچنین خدمات مشاوره ویژهای برای افراد معلول (به زبان آلمانی) در دسترس است و برای معلولینی که به مشاوره به زبان خودشان نیاز دارند، منابع ویژهای در برلین وجود دارد که خدمات به زبانهای مختلف از جمله عربی، بلغاری، فرانسوی، انگلیسی، روسی و ترکی ارائه میدهند.
برخی از این سازمانها کارگاهها و دورههای آموزشی را برگزار میکنند که به خانوادهها کمک میکنند تا با فرهنگ جدید و سیستمهای حمایتی در آلمان آشنا شوند و اطلاعات لازم برای ادغام موفقیتآمیز در جامعه را کسب کنند. این راهنماییها و حمایتها به خانوادههای معلولین کمک میکنند تا در محیط جدید به طور کامل شرکت کنند و از زندگی خود در آلمان بهترین استفاده را ببرند.
بازار کار و اشتغال معلولین در آلمان
بازار کار در آلمان برای افراد معلول با چالشها و فرصتهای خاصی همراه است. در سال ۲۰۱۷، تنها حدود ۳۰ درصد از افراد معلول در آلمان شاغل بودند که این نرخ به مراتب پایینتر از نرخ اشتغال افراد بدون معلولیت است. با این حال فرصتهای شغلی برای افراد معلول در برخی بخشها، مانند مدیریت دولتی و خدمات دیگر، بیشتر است. به عنوان مثال، ۱۰ درصد از افراد معلول شاغل در دستگاههای دولتی و ۳۰ درصد در بخش خدمات کار میکنند. از طرفی در بخشهایی مانند تجارت عمده و خرده فروشی، تعمیرگاههای اتومبیل و فعالیتهای مرتبط با اقامت و غذا، معلولین بیشتر با دشواریهای شغلی مواجه میشوند.
علاوه بر این، طبق گزارشها موانعی در راه تحصیل و آموزش افراد معلول وجود دارد که این امر میتواند بر فرصتهای شغلی آنها تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، در سال ۲۰۱۷ حدود ۲۷ درصد از افراد معلول بین ۳۰ تا ۴۴ سال فاقد مدرک تحصیلی حرفهای بودند. در مقایسه با این، درصد افراد بدون معلولیت فاقد مدرک تحصیلی حرفهای در همان گروه سنی ۱۴ درصد بود. بنابراین، افزایش دسترسی به آموزشهای حرفهای و فرصتهای شغلی برای افراد معلول از اهمیت ویژهای برخوردار است. همچنین، ابتکاراتی مانند myAbility در تلاشاند تا با ارائه خدمات مشاورهای و حمایتی، فرصتهای شغلی بیشتری را برای افراد معلول فراهم کنند و به آنها کمک کنند تا شغل مناسب خود را پیدا کنند.
مدارک لازم برای مهاجرت معلولین به آلمان
اهمیت کامل بودن مدارک برای مهاجرت معلولین به آلمان بسیار حیاتی است. مدارک کامل و دقیق نقش کلیدی در فرآیند اخذ ویزا و استفاده از حمایتهای دولتی دارند. مدارک باید به طور دقیق ویژگیهای وضعیت معلولیت فرد و نیازهای ویژه او را شرح دهند. همچنین، این مدارک کمک میکنند تا افراد معلول به خدمات بهداشتی و توانبخشی مناسب دسترسی پیدا کنند و از حقوق خود در آلمان مطلع شوند. بنابراین تکمیل دقیق و ارائه صحیح مدارک برای مهاجرت موفقیتآمیز افراد معلول به آلمان ضروری است. لیست مدارک لازم برای مهاجرت معلولین به آلمان شامل موارد زیر خواهد بود.
- مدارک عمومی ویزا همچون افراد سالم
- پر کردن فرم مربوطه برای کارت معلولیت (Schwerbehindertenausweis)
- ارائه کلیه مدارک پزشکی به اداره بازنشستگی محلی (Versorgungsamt)
- ثبتنام در مراکز مشاوره مانند مرکز مشاوره مهاجرت برای بزرگسالان یا خدمات مهاجرت جوانان
- ارتباط با سازمانهایی مانند MINA – Life in Diversity e.V. در برلین برای دریافت مشاوره به زبانهای مختلف
این مدارک و اقدامات به افراد معلول کمک میکنند تا از حمایتها و خدمات موجود در آلمان بهرهمند شوند و فرآیند مهاجرت خود را به طور موثری پیش ببرند. وکیل مهاجرت به آلمان میتواند در تمامی این مراحل مهم یاریگر شما باشد.
نکات مهم برای برنامهریزی مهاجرت معلولین به آلمان
برای برنامهریزی مهاجرت معلولین به آلمان، خانوادهها باید نکات مهمی را در نظر بگیرند. ابتدا تحقیق دقیق در مورد قوانین و مقررات مربوط به معلولیت در آلمان و فراهم آوردن مدارک لازم برای اثبات وضعیت معلولیت ضروری است. همچنین درک دقیق از حقوق و حمایتهای موجود در آلمان، از جمله دسترسی به خدمات بهداشتی و مراقبتی اهمیت بسزایی دارد. اطلاع از حمایتهای دولتی، مانند بیمه سلامت و کمکهای مالی برای تسهیلات ویژه معلولین، برای تسهیل فرآیند ادغام در جامعه آلمانی مفید است.
علاوه بر این، برای خانوادهها مهم است که با سازمانها و گروههای حمایتی مرتبط با معلولین در آلمان ارتباط برقرار کنند. این سازمانها میتوانند اطلاعات ارزشمندی در مورد خدمات مشاورهای، حمایتهای روانشناختی و اجتماعی و راهنماییهای مربوط به امکانات توانبخشی و آموزشی ارائه دهند. توجه به این نکات و برقراری ارتباط با سازمانهای مرتبط میتواند به خانوادهها کمک کند تا فرآیند مهاجرت را با آگاهی بیشتری طی کنند و از حقوق و فرصتهای موجود برای معلولین بهرهمند شوند.
سخن پایانی
آلمان با داشتن سیستم حمایت اجتماعی قوی و ارائه خدمات جامع به معلولین، یکی از مقاصد مطلوب برای مهاجرت این گروه محسوب میشود. البته فرایند مهاجرت معلولین به آلمان با چالشها و محدودیتهایی همراه است، اما در مجموع شرایط رفاهی و حمایتهای قانونی قابل قبولی برای زندگی و اشتغال معلولین خارجی در آلمان وجود دارد. آشنایی با قوانین و الزامات مربوط به مهاجرت و همچنین خدمات حمایتی دولت آلمان، میتواند تصمیمگیری و برنامهریزی معلولین برای مهاجرت به این کشور را تسهیل کند. در مجموع آینده روشنی در انتظار معلولین مهاجر در آلمان وجود دارد. از همین رو بهتر است که با کمک گرفتن از دفتر مهاجرتی صباویزا نسبت به اخذ ویزای آلمان اقدام کنید.
سوالات متداول
چرا آلمان یکی از مقاصد اصلی برای مهاجرت معلولین است؟
آلمان سیستم حمایتی قوی برای معلولین دارد که از جمله آن میتوان به خدمات درمانی و توانبخشی، مستمریهای مالی، امکانات ویژه، قوانین منع تبعیض و حمایت از اشتغال اشاره کرد.
معلولین برای مهاجرت به آلمان چه مدارکی نیاز دارند؟
مدارک پزشکی، مدارک تحصیلی و شغلی، مدارک مالی، دعوتنامه، گواهی زبان و مدارک مربوط به ویزا لازم هستند.
محدودیت های کاری برای معلولین در آلمان چیست؟
محدودیتها عمدتا به نوع معلولیت بستگی دارد و برای شغلهای تخصصی و موقعیتهای خاص ممکن است الزاماتی وجود داشته باشد.
خدمات درمانی و توانبخشی معلولین در آلمان چگونه تأمین میشود؟
اکثر خدمات از طریق بیمه درمانی پوشش داده میشود. معلولین باید دارای بیمه با پوشش کافی باشند.
مهمترین چالش معلولین مهاجر در آلمان چیست؟
مهمترین چالشها شامل آشنایی نداشتن با قوانین، مشکلات مالی و درآمد ناکافی، و موانع زبانی هستند.
آینده شغلی معلولین در آلمان چگونه است؟
با توجه به حمایتهای قانونی و برنامههای اشتغال، آینده شغلی معلولین در آلمان مطلوب است و فرصتهای مناسبی را در اختیار آنها قرار میدهد.
نظر خود را با ما در میان بزارید