شرایط بورسیه دکتری در کشورهای مختلف

بالاترین درجه علمی دانشگاهی در دنیا دکتری است. دکترای حرفه ای مستلزم سال ها تلاش است. تحصیل در مقطع دکتری در کشور دیگر می تواند فرصتی عالی برای بهره مندی از ایده های جدید و دسترسی به منابع بی نظیر علمی باشد.

از همین رو عده زیادی از دانشجویان ایرانی برای تحصیل در مقطع دکتری به خارج از کشور سفر می کنند. بسیاری از دانشگاه های خارجی برای حمایت از دانشجو  شرایطی در نظر می گیرند که می تواند عبور از این دوره را تسهیل کند ؛ یکی از این تسهیلات بورسیه  است. بورسیه ، یک منبع مهم پشتیبانی دکتری است که بعضا شامل کل شهریه، بخشی از شهریه و کمک هزینه سالانه برای انجام تحقیقات دکتری می شود. با این حال، باید در نظر داشت که بورسیه های دانشگاهی بسیار رقابتی است.

بیشتر بورسیه های دکتری مستقیماً توسط واحد تحقیقاتی که داوطلبان دکتری را استخدام می کند، ارائه می شوند. اگر در مقطع دکتری این شانس را داشته باشید که در ازای پژوهش و تحقیق حقوق دریافت کنید، روند تحصیلی تان با آرامش طی می شود.

اکثر دانشگاه ها بورسیه های تحصیلی مخصوص به خود را دارند. بورسیه ها معمولا به یکی از اشکال زیر است:

• بورسیه های تحصیلی دانشگاهی– برای استخدام دانشگاهی محققان تحصیلات تکمیلی، ارائه مشوق هایی در قالب پشتیبانی از هزینه های دکتری و هزینه های زندگی موثر است.

• بورسیه های مبتنی بر نیاز – بیشتر دانشگاه ها علاقه دارند که آموزش و خدمات آنها برای دانشجویان واجد شرایط در دسترس باشند. آنها با در نظر گرفتن معافیت مالی یا بورسیه تحصیلی برای دانشجویان نیازمند این امر را پیش می برند.

• بورسیه های بین المللی – جذب دانشجویان خارج از کشور می تواند پتانسیل تحقیقاتی دانشگاه را با وسیع تر کردن مجموعه پژوهشگران و ایجاد فرصتی برای ترکیب ایده ها و دیدگاه های جدید بالا ببرد.

*بعضی از داوطلبان دکتری در دانشگاه های اروپا توسط دولت هایشان حمایت می شوند

موسسات

فقط دانشگاه ها و دولت نیست که هزینه تحصیل در دوره دکتری را تأمین می کنند. تعدادی از سازمان های مستقل هم از دانشجوها حمایت می کنند. برخی از آنها موسسات خیریه تحقیقاتی بزرگی هستند که بودجه قابل توجهی برای بورسیه ها و کمک هزینه ها دارند.

در زیر نکاتی درباره شرایط بورسیه دکتری در کشورهای مختلف آورده شده است:

• ایتالیا
• ترکیه
• اتریش
• آلمان
• سوئد
• انگلستان
• روسیه
• مجارستان
• نروژ
• کانادا
• استرالیا
• هلند

ایتالیا

دانشگاه های مختلف ایتالیا هر سال به دانشجویان برتر پذیرفته شده در مقطع دکتری که امتیازات علمی لازم را کسب کرده باشند مبالغی بین 14000یورو تا 22000یورو در سال تحت عنوان بورسیه علمی اعطا می کنند. مبالغ این بورسیه به صورت ماهانه و طی اقساط جداگانه به دانشجو پرداخت می گردد. همچنین خوابگاه رایگان و کارت غذا با تخفیف مناسب نیز در اختیار دانشجوی بورسیه شده قرار خواهد گرفت. ممکن است در ازای دریافت این نوع بورسیه از دانشجوی در خواست شود که ساعات معینی در ماه را به ارائه کار تحقیقاتی به دانشگاه اختصاص دهد.

بعضی از مهم ترین بورسیه های دکتری در ایتالیا به شرح زیر است:

• بورسیه دانشگاهی   (Scholarships from universities) که می تواند بین  ۱۲ تا ۲۰ هزار یورو در سال باشد.
• بورسیه ی دانشجویان بین المللی، (Italian Government Scholarships for Foreign Students) است.  این بورسیه  ۹۰۰ یورو در ماه است.
• Company-funded

چنانچه شما قصد تحصیل در دوره های Structured را دارید، باید برای بورسیه اقدام کرده و در صورت موفقیت، ماهیانه ۱۰۰۰ تا ۱۴۰۰ یورو دریافت خواهید کرد.

ترکیه

تحصیل دکتری در ترکیه رایگان نیست و دانشجویان نیاز به پرداخت شهریه دارند. هزینه دکتری به زبان انگلیسی در ترکیه بین  ۵۰۰ تا ۸۰۰ یورو در سال است. شهریه دانشگاه های خصوصی برای دکتری بین ۵۲۵۰ تا ۱۷۵۰۰ یورو در هر سال است. دانشگاه های دولتی  توسط دولت تأمین می شوند و کم هزینه تر هستند. اما دانشگاه های خصوصی شهریه بالایی را درخواست می کنند. از آنجا که شهریه دکتری در دانشگاه های دولتی ترکیه نسبتاً کم است ، به طور معمول بودجه دکتری به اتباع ترکیه یا دانشجویان کشورهای محروم تر اقتصادی ارائه می شود.

• • برخی از بورسیه های موجود عبارتند از:
    Türkiye Burslari – انواع بورس های تحصیلی که از طریق دولت ترکیه تأمین می شود و مختص دانشجویان آسیای میانه ، آفریقا ، خاورمیانه و اروپای شرقی است.

• Tübitak – شورای تحقیقات علمی و فناوری ترکیه کمک هزینه های پژوهشی را ارائه می دهد ، اما بیشتر برای دانشجویان ترکیه است.

• بانک توسعه اسلامی (ISDB) – برنامه های تحقیقاتی دکتری در علوم پایداری را برای دانشجویان کشورهای عضو IsDB و جوامع مسلمان تأمین می کند.
  علاوه بر این ، دانشگاه ها به طور جداگانه بورسیه ها و کمک های مالی برای دانشجویان دکتری ارائه می کنند.

اتریش

اتریش برای تحصیلات تکمیلی گزینه ی مناسبی است. تحصیل در اتریش رایگان است. اما دانشجویان دکتری می توانند برای بورسیه دکتری اقدام کنند تا هزینه های زندگی را تامین کنند. موسسه تبادل علوم اتریش (OEAD) بورسیه های دکتری اعطا می کند. دانشگاه ها هم شرایطی برای بورسیه ها در نظر می گیرند. کمک هزینه دکتری در اتریش ممکن است در قالب قرارداد کار با دانشگاه یا کمک هزینه تحصیلی ارائه شود. برای اطلاعات بیشتر باید با دانشگاه ها تماس گرفت

آلمان

در آلمان دانشجویان دکتری هزینه ای بابت تحصیل دکتری نمی پردازند . البته هزینه های زندگی پابرجاست. بورسیه های تحصیلی آلمان ، هزینه های زندگی دانشجویی را تامین می کند. با توجه به اینکه دولت آلمان به دانشجویان دکتری حقوق پرداخت می کند، رقابت بر سر بورسیه دکتری بسیار شدید است. بورسیه هایی که در آلمان اعطا می شود عبارتست از:

• گرنت دانشجوئی

برای دریافت این بورسیه استاد راهنمای دانشجو باید او را تایید و معرفی کند :  مقدار آن حدود  ۱۲۵۰ یورو در ماه  است.

• بورسیهDAAD

سازمان German Academic Exchange Service مبلغ ۱۲۰۰ یورو در ماه به دانشجویان بین المللی دکتری پرداخت می کند.

• Stipendium Plus

مبلغ این بورسیه ۱۳۵۰ یورو در ماه است و ۱۳ سازمان مختلف در کشور آلمان آن را برای دانشجویان دکتری در نظر گرفته اند. اگر شما قصد تحصیل در دوره های دکتری   Structured را دارید، می توانید برای بورسیه اقدام کنید و در صورت موفقیت، ماهیانه ۱۰۰۰ تا ۱۴۰۰ یورو دریافت خواهید کرد.

سوئد

برای دانشجویان بین المللی دکتری، تحصیل در کشور سوئد کاملاً رایگان است. اما دانشجویان باید هزینه های اقامت و زندگی خود را تامین کنند. دانشجوی دکتری در سوئد با دانشگاه ها همکاری می کنند و به استخدام آنها در می آیند و حقوق دریافت می کنند. بعضی از دانشجویان هم اسپانسر خارج از دانشگاه دارند. دانشگاه ها موقعیت های دکتری را در وب سایت های خود ذکر می کنند ؛ چنانچه دانشجوی دکتری یک پروپوزال یا یک طرح یا پیشنهاد پژوهشی دارد و مایل است برای آن پشتیبانی مالی دریافت کند، باید مستقیما با اساتید یا افراد مسئول در دانشگاه یا شرکت موردنظر مکاتبه کند و بورسیه بگیرد. منبع اصلی بودجه دکتری برای دانشجویان بین المللی در سوئد ، موسسه سوئد (SI) است. بورسیه های تحصیلی را معمولا به دانشجویان مناطق خاصی ارائه می دهند. سوابق درخشان تحصیلی، مدرک معتبر زبان، مدارک معتبر بین المللی، استاد مشاوررتایید کننده از عوامل مهم و تاثیر گذار در اخذ بورسیه هستند.

انگلستان

برخی از بورسیه های تحصیلی انگلستان به شرح زیر است:

• بورسیه تحصیلی دانشگاه کمبریج انگلستان

بورسیه دانشگاه کمبریج مخصوص دانشجویان بین‌ اللملی است که به ۹۵ نفر از دانشجویان ممتاز تعلق می‌گیرد. این بورسیه شامل کمک هزینه تحصیل و مخارج زندگی در انگلستان است.

• بورسیه تحصیلی دانشگاه آکسفورد

این بورسیه همه‌ی هزینه‌های تحصیل و زندگی دانشجو را در بر می گیرد.

• بورسیه تحصیلی دانشگاه ادینبورگ؛

به ۳۰ نفر از دانشجویان تمام‌وقت که سطح علمی قابل توجه داشته باشند تعلق می‌گیرد.

• بورسیه تحصیلی دنیس هلند در کالج لندن؛ بورسیه تحصیلی دنیس هلند برای مدت ۳ سال معتبر است.
• بورسیه تحصیلی دانشگاه سا-س -ک – س انگلستان

این بورسیه که بر پایه سوابق تحصیلی دانشجو است، به 25 نفر اعطا می شود و شامل تخفیف ۵۰ درصدی تحصیل است .

روسیه

تحصیل دکتری در روسیه به شرطی امکان پذیر است که دانشجو مقطع کارشناسی ارشد را هم در همان دانشگاه گذرانده باشد و دارای یک تز قوی و استاد راهنما باشد. در این صورت باید هزینه بسیار کمی پرداخت کند. در روسیه چند بورسیه به دانشجویان اعطا می شود که برای گرفتن بورسیه غیردولتی دانشجویان باید آزمون بدهند. برای ورود و اخذ پذیرش هم هر دانشگاه آزمون جداگانه ای دارد (تعریف پروژه، ارائه پروپوزال، مصاحبه شفاهی از طریق اسکایپ و… ). نوعی بورسیه دکتری در روسیه موجود است که در آن دانشجویان متقاضی و نیازمند به بورسیه تقاضا می دهند و پس از بررسی های کافی، دانشگاه اقدام می کند. نوع دیگر بورسیه دکتری، بورسیه دستیاری اساتید است. دانشجو طی همکاری با استادی که برای پروژه اش بودجه دریافت کرده، کمک هزینه دریافت می کند. برای یافتن بهترین راه درخواست بورسیه تحصیلی ، با دانشگاه مورد نظر خود ارتباط برقرار کنید.

مجارستان

تحصیل در مقطع دکتری در مجارستان رایگان نیست و دانشجویان نیاز به پرداخت شهریه دارند. علاوه بر این، دانشجویان باید هزینه های اقامت و زندگی خود را تامین نمایند. اگر شرایط تحصیل در  دوره های State-Funded برای دانشجوی دکتری فراهم نباشد، دانشجو باید هزینه تحصیل را بپردازد. شهریه دکتری بین ۵ تا ۱۵ هزار دلار در سال است. امکان جذب اسپانسر خارج از دانشگاه هم وجود دارد.در کشور مجارستان بورسیه ها به این شرح است:

1-Stipendium Hungaricum
2-Bilateral Scholarships
3-CEEPUS – The Central European Exchange Program for University Studies

نروژ

در نروژ تحصیل رایگان است اما هزینه ی زندگی بالاست. اکثر دانشجویان دکتری در نروژ در طول تحصیل خود به استخدام دانشگاه در می آیند و به صورت پاره وقت آنجا کار می کنند. با این حال به منظور کمک به رفاه حال دانشجویان بین المللی و کمک به آنها در راستای تامین هزینه های زندگی، چند بورسیه دکتری در این کشور تعریف شده است. برخی از آنها عبارتند از:

• بورسیه EEA که یک کمک ماهانه 600 تا1200 یورو است.
• طرح Erasmus که می تواند بودجه و وام برای دانشجویان فراهم کند

کانادا

هزینه تحصیل دکتری در کانادا سالیانه ۱۰ تا ۲۰ هزار دلار کانادا (۷۵۰۰ تا ۱۵۰۰۰ دلار امریکا) است. انواع مختلفی از بورسیه های تحصیلی برای دانشجویان دکتری اعطا می شود که برخی از آنها عبارتند از:

QUEEN Elizabeth II Diamond Jubilee Scholarships

IDRC Doctoral Research Awards

IDRC Research Awards

Trudeau Doctoral Scholarships

Vanier Canada Graduate Scholarships

استرالیا

در دانشگاه های استرالیا در مقطع دکتری دانشجویان به خدمت داشگاه در می آیند. در نتیجه با دانشگاه مربوطه قرارداد گرنت پژوهشی منعقد می کنند. بر این اساس، ممکن است وظایفی از جمله تدریس به دانشجویان مقاطع پایین تر هم به آنها محول شود. دانشگاه ها اغلب بورسیه هایی هم در نظر می گیرند. منابع اصلی بورسیه دکتری در استرالیا عبارتند از:

• بورسیه تحصیلی Endeavor یک طرح  بین المللی است که توسط دولت استرالیا اجرا می شود. طول مدت دوره ها حداکثر چهار سال تحقیق در مقطع دکتری است که اعتبار آن 272،500 دلار ( استرالیا) است. هزینه مسافرت هم در این بورسیه لحاظ شده است.

• بورسیه برنامه آموزش تحقیق که برای دانشجویان دکتری بومی و بین المللی در استرالیا در دسترس است. دانشگاه های شرکت کننده در طرح اعطای بورسیه به دانشجویان دکتری ، مطابق با معیارهای تعیین شده توسط دولت انتخاب می شود.

هلند

در هلند دانشجویان دکتری عموما به استخدام دانشگاه در می آیند و حقوق دریافت می کنند. اما برای تامین هزینه های زندگی بورسیه هایی هم اعطا می شود؛ معمولا اتحادیه اروپا و دولت از پروژه ها حمایت می کنند. جذب اسپانسر هم ممکن است. مهم ترین بورسیه های تحصیلی هلند را  Nuffic ؛ سازمان جهانی سازی آموزش در هلند انجام می دهد.