آشنایی با انواع بورسیه

انواع بورسیه

دریافت بورسیه،‌ بهترین شیوه برای پوشش هزینه های تحصیلی در خارج از کشور به شمار می رود. با توجه به افزایش نرخ برابری ریال با ارز های معتبر در چند سال اخیر و افزایش هزینه های تحصیل و زندگی در پاتوق های خارج از کشور که مورد توجه ایرانیان بود، دریافت بورس پیش از عزیمت و هنگام صدور letter of admission توصیه می شود.

بورس های تحصیلی، معمولا توسط دانشگاه ها، ‌دولت ها ،‌افراد خیر و موسسات نیکوکاری و علمی ارائه می شود تا فرصت تحصیل قشر های مختلف دانشجویان فراهم شود. وقتی شما از دانشگاهی درمقطع دکترا بورس می گیرید، معمولا تعهدی به انجام کار ندارید و می بایست فعالیت های تحقیقی  و تدریسی (کمک استادی) انجام دهید. به همین خاطر، پس از انجام کار می توانید مدرک را گرفته و دانشگاه را ترک کنید.

الف- کمک هزینه بدون انجام فعالیت

۱- بورسیه ( Fellowship) و (Scholarship )

بورسیه (Scholarship) که معمولا به آن بورس گفته می شود، برای تشویق افراد به ادامه تحصیل می باشد. معمولا برای گرفتن این بورس شرایط تحصیلی خوب نیاز است. معمولا دانشگاه ها برای تمدید این نوع کمک مالی، شرایط خاصی داشته مثلا اینکه معدل هر ترم شما باید بالاتر از ۳ ( از ۴ نمره ) باشد. این کمک مالی به همه رده های دانشگاهی و همه رشته های درسی داده می شود. معمولا میزان و تعداد آنها در مقطع کارشناسی کم، ارشد زیاد ولی گاهی ناقص، در دکترا تعداد متوسط ولی کامل است.

بورسیه (Fellowship) و بورسیه (Scholarship) را اغلب وقت ها به جای هم به کار می برند و تفاوتی بین آنها نمی گذارند. ولی گاهی این کمک های مالی را تنها به متقاضیانی که روی موضوع یا رشته خاصی تمرکز کرده اند، داده می شود که این مسئله تمرکز اکثرا مربوط به مقاطع ارشد و دکترا می باشد.

در مقطع کارشناسی چون همه ورودی های دروس یکسانی دارند، لذا این کمک مالی به آنها تعلق نمی گیرد اما در یک حالت اگر یک دانشجوی کارشناسی تمایل به انجام کار خاص داشته باشد به او نیز تعلق می گیرد .Scholarship و Fellowship اگر به طور کامل داده شوند، معمولا همه هزینه های تحصیل را پوشش می دهند. حتی برای هزینه های روزانه زندگی مبلغی هم تحت عنوان (Monthly Stipend) به حساب دانشجو واریز می شود.

به عبارتی دیگر Fellowship و بورسیه Scholarship به صورت جایزه است که به دانشجویان ممتاز تعلق می‌گیرد.

دانشجویانی که این کمک هزینه‌ها را دریافت می‌کنند مسئولیت خاصی در قبال دانشگاه یا استاد نداشته و لازم نیست به ازای دریافت آنها برای دانشگاه یا استاد کار کنند. در بعضی از دانشگاه ها این اجازه به دانشجو داده می شود تا به موازات دریافت این جایزه Teaching Assistantship یا Research assistantship را هم داشته باشد.

۲- جایزه (Awards) :

بورس (Awards) به معنی جایزه یا پاداش است. این دسته همه نوع جایزه را شامل می شود و هیچ حد و محدوده ای ندارد ولی معمولا مبالغ ابن جایزه ها زیاد نیست و نمی تواند هزینه دانشگاه را تامین کند. اصولا این جایزه ها را به صورت مبلغ نقدی پرداخت می کنند و به حساب خود شما واریز می کنند. معمولا این جوایز را تنها یک بار به هر فردی تعلق می گیرد.

3- وام تحصیلی (Loan) :

وام تحصیلی (Loan) به این صورت است که از بانک یا یک مرکز خصوصی، وامی مستقیما به حساب دانشگاه پرداخت میشود که تنها برای پرداخت شهریه و هزینه های دانشگاه است. معمولا دانشجویان خارجی برای دریافت اینگونه وام ها باید یک ضامن مقیم (cosigner) داشته باشند در واقع باید فردی که ساکن آن کشور است همراه آنها تعهدنامه را امضا کند.

4- بورسیه (Grant) :

بورسیه (Grant) کمک بلاعوض یا همان چیزی که به عنوان بورس عرف شده است. تقریبا همه چیز را شامل می شود و به معنی اجازه دریافت کمک هرینه مالی برای تحصیل است .

۵- حذف شهریه (Tuition Waiver) :

حذف شهریه ( Tuition Waiver ) تنها شامل شهریه دانشگاه (هزینه واحدهای درسی) می شود و ممکن است دانشجو کلا یا به صورت درصدی از پرداخت شهریه معاف شود. معمولا این نوع کمک مالی را به صورت Tuition Waiver بیان می کنند و به اسم تخفیف شهریه در فارسی ترجمه می کنند. نکته قابل ذکر اینکه اینگونه کمک مالی دانشجو را از پرداخت مورد مشخصی معاف می کنند که می تواند هزینه خوابگاه یا ۱ واحد درسی یا هزینه یک بازدید علمی باشد. در ایمیل یا برگه ای که دانشگاه ارائه می دهد حتما میزان این waiver مشخص شده است.

برخی از دانشگاه های سوئد، به جای ارائه بورسیه، سیستم معافیت از پرداخت شهریه را برای دانشجویان نخبه در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دنبال می کنند.

حالت های مختلف این نوع بورسیه عبارتند از :

الف- کمک هزینه ها می توانند به صورت ۱۰۰% باشند که به آن اصطلاحا Full Fund یا Full Ride می گویند. در این حالت همه هزینه های دانشگاه و خوابگاه و خوراک و کتاب و غیره را برای کل مدت تحصیل (یا زمان مشخصی مثلا ۱ سال) دانشگاه پرداخت می کند. مبلغ کمی هم اضافه بر آن هزینه ها پرداخت می شود که بتوان سفر دانشجویی رفته و کمی تفریح کنید.

ب- کمک هزینه ها می تواند به صورت ۵۰% یا غیره باشند که اصطلاحا به آن Parital Fund می گویند. بعضی ها به صورت درصدی بورس می دهند و بعضی ها به صورت مبلغ پرداخت می نمایند.

ب- کمک هزینه در قبال انجام فعالیت

در این موارد باید در قبال کمکی که دریافت می شود فعالیت مشخصی انجام شود:

۱- دستیار تحقیق ( Research Assistantship )

دستیار تحقیق (Research Assistantship) با RA به عنوان دستیار آزمایشگاه شناخته شده است اما به واقع این افراد در آزمایشگاه کار نمی کنند بلکه اغلب در نوشتن مقاله یا کتاب کمک به استاد بوده و یا اگر نیاز به انجام نظر سنجی، تحقیقات بازار و موارد دیگر باشد، فعالیت می کنند. به دانشجویانی که روی پروژه یکی از استاد ها کار می‌کنند، پرداخت می‌شود. و TA از نظر مالی تقریبا شبیه هم بوده و اگر RA داشته باشید در اغلب دانشگاه‌های آمریکا Tuition و Fee را پرداخت نمی‌کنید و حقوق هم می‌گیرید. در کل RA از TA بهتر است چون به هر حال شما باید روی پروژه‌ دکترا کار کنید و اگر RA بگیرید دیگر نیازی به تدریس نداشته و برای کار پروژه‌ خودتان حقوق دریافت می‌کنید. TA و RA اغلب فقط به دانشجویان دکترا تعلق می‌گیرد .

۲- دستیار تدریس (Teaching Assistantship) :

دستیار تدریس ( Teaching Assistantship ) یا TA شبیه استاد حل تمرین در ایران است. این نوعی بورس نیست و در واقع کار دانشجویی بوده  که از طریق استاد به دانشجو داده می شود و حقوقش را استاد یا دانشگاه پرداخت می کند. کار یا وظایف این افراد شرح مشخصی ندارد و بسته به درخواست استاد می تواند از تصحیح برگه ها، برگزاری امتحان، جلسه رفع اشکال یا مواردی دیگر باشد که این گونه کارها را به دانشجویان دکترا و ارشد می دهند.

قانون خاصی برای گرفتن TA وجود ندارد و معمولا دانشجویانی که سطح علمی بالایی دارند در این پست قرار می گیرند. مهارتSpeaking در گرفتن این شغل اهمیت ویژه دارد. در دانشگاه‌ های آمریکا وقتی TA هستید معمولا Tution و Fee را پرداخت نکرده و حقوقی دریافتی برای زندگی دانشجویی تقریبا کافی است. همچنین اغلب دانشگاه‌ها لازم دارند که شما امتحان صحبت کردن انگلیسی مثل TSE یا بخش صحبت کردن TOEFL iBT را بگذرانید و نمره لازم را کسب نمایید .کسب نمره بالای ۹۰ الزامی است.

3- کارآموزی (Internship) :

کارآموزی (Internship) اصولا به دانشگاه ربطی نداشته و دانشجو برای یک شرکت کار می کند اما از آنجایی که همزمان با دانشجویی می باشد، به شکل کار پاره وقت بوده و چون هنوز مدرکی دریافت نشده به عنوان متخصص شناخته نشده و به همین علت به این دوره اصطلاحا کارآموزی گفته می شود.

بدین صورت هم کار کرده و تجربه حاصل شده و هم حقوق دریافت کرده که البته میزانش از حقوق یک فارغ التحصیل کمتر است ولی می تواند هزینه های تحصیلی شما را تا حد زیادی پوشش دهد. حقوقی که شرکت‌ ها به دانشجویان پرداخت می‌کنند معمولا بسیار بالاتر از حقوقی است که دانشجویان با داشتن Teacher Assistantship یا Research Assistantship در طول سال دریافت می‌نمایند .

چنانچه نیاز بهinternship  در تابستان باشد باید از زمستان سال قبل اقدام شود.

بسیاری از شرکت‌ ها اطلاعات موقعیت ‌های internship خود را از حدود ماه دسامبر تا می هر سال در وب‌ سایت خود منتشر و اقدام به جمع‌آوری رزومه می کنند. اغلب دانشگاه‌ ها مرکزی به نام Career Center دارند که دانشجویان را با نحوه‌ اقدام برای یافتن شغل و internship و نوشتن رزومه آشنا کنند. در طول سال تحصیلی نمایشگاه ‌های کوچکی با عنوان Career Fair ممکن است در دانشگاه برگزار شود که هدف اصلی آن استخدام دانشجویان برای شغل دائمی یا internship است.

ج- کمک هزینه هایی که در حالت های خاص به افراد خاص اعطا می شوند:

۱ . کمک هزینه شایستگی ( MERIT Based Scholarships ) :

Merit به معنی شایستگی است. این نوع بورس ها به دانشجویانی که از نظر علمی برتری دارند، داده می شود. چیزی که اغلب دانشجویان تحت معدل و مقاله و نمره بالای زبان بیان می کنند، همین بورسیه بوده که هر سال بین دانشجویان متقاضی، کسانی که رزومه بهتری دارند انتخاب شده و بسته به میزان بودجه دانشگاه، به آنها تعلق می گیرد.

۲ . کمک هزینه خانم ها (WOMEN) :

در برخی موارد برای تشویق خانم ها به ادامه تحصیل، بورس های خاصی برای آنها در نظر گرفته شده است.

۳ . کمک هزینه موارد خاص پزشکی Disability :

این نوع بورس ها به کسانی تعلق می گیرد که ناتوانی جسمی دارند از ناشنوایان، نابینایان تا کسانی که شرایط پزشکی خاص دارند . حتی برای قربانیان HIV هم بورس های خاصی وجود دارد.

۴ . کمک هزینه کم درآمد ها (Financial Need) :

این نوع بورس ها به کسانی تعلق می گیرد که از خانواده های پایین و تحصیل نکرده هستند ولی وضعیت درسی خوبی دارند و یا توانایی مالی پرداخت هزینه های دانشگاه را ندارند. برای بررسی وضعیت مالی، معمولا از ساکنین کشور، برگه های مالیاتی سالیانه آنها را مدنظر قرار می دهند تا مطمئن شوند آن خانواده درآمد زیادی ندارد و آن شخص واقعا شایسته کمک مالی است. لیکن معیار سنجش برای دانشجویان خارجی کاملا مشخص نیست و اغلب با توجه به درآمد، میزان پیشرفته بودن و … کشور مبدا دانشجو، به دانشجویان این بورس را می دهند.

۵ . کمک هزینه مطالعات خاص (Special Studies) :

بعضی بورس ها فقط به رشته های خاصی تعلق می گیرند به عنوان نمونه رشته های مربوط به محیط زیست یا انرژی. به این دلیل که این گونه رشته ها به خاطر میزان درآمد یا شرایط کاری بعد از فارغ التحصیلی، رشته های پرطرفداری نبوده و درآمد زیادی نیز ندارند، بسیار از گروه های حمایت از محیط زیست به کسانی که به این رشته ها علاقه داشته باشند، بورس می دهند.

۶ . کمک هزینه مناطق خاص (Regional) :

این بورس ها متعلق به مناطق یا کشورهای خاص (هند، آسیای شرقی خصوصا چین و کره، کشورهای آفریقایی) می باشد. برای منطقه خاورمیانه هم پس از چندین جنگی که آمریکا در آنها شرکت داشته ، امکانات و بورس های تحصیلی را برای عراق و افعانستان مد نظر گرفته است.

۷ . کمک هزینه مهارت های خاص (Professionals) :

این بورس ها به کسانی داده می شود که تخصصی داشته باشند. تخصص به معنی مهارت در هر موردی می باشد و اگر کسی در زمینه ورزش یا هنر یا موسیقی و کلا موضوعاتی که به عنوان Hobby شناخته می شوند، فعالیت خوبی داشته باشد می تواند به دنبال این نوع کمک هزینه باشد.

مواردی که در فوق ارائه شد، در واقع می تواند دایره المعارف خوبی برای علاقمندان به بورسیه باشد. اگر دنبال بورسی هستید، این گفتار را بوک مارک کرده تا همواره با اصطلاحات مربوطه آشنا باشید و هر وقت در سایت، دربا فرصت مطالعاتی: Fellowship

فرصت مطالعاتی معمولا برای دانشجویان فوق لیسانس و دکتری می باشد بیشتر دانشجویان ترجیح می دهند از فرصت مطالعاتی به عنوان راهی برای تقویت سطح علمی همراه با تجربه های لازم برای موفقیت در رشته (تخصص) انتخابی خود استفاده نمایند. فرصت مطالعاتی راهی برای دیدار با افراد گوناگون، ایجاد ارتباط، تقویت توانایی های فردی، و بدست آوردن تجربه ها به همراه دریافت حقوق می باشد بر خلاف دوره کارآموزی که های بدون پرداخت حقوق می باشد فرصت مطالعاتی همیشه دارای حقوق می باشد و بعنوان دوره با هدف ادامه تکمیل تحصیلات تکمیلی (Furthering Education) می باشد.

فرصت های مطالعاتی معمولا برای رشته های مختلف مورد نیاز است مثلا در رشته پزشکی، فرد در یک گرایش خاص مانند “کودکان” می تواند در یک بیمارستان یک فرصت مطالعاتی بگیرد در حالیکه مشغول به کار است و حقوق نیز دریافت می نماید. در این حالت فرد هم بعنوان یک Fellows و هم یک دکتر زیرا تحصیلات خود را قبلا به اتمام رسانیده است.ره فرصت های بورسیه متنوع صحبت شد، ذهنیت خوبی داشته باشید.